شیرآلات اهرمی، شیرآلاتی هستند که استفاده از آن‌ها بسیار راحت است و دارای طراحی مدرنی نیز هستند، به‌همین دلیل هم رایج‌ترین شیرآلاتی هستند که در ساختمان‌ها کاربرد دارند و معمولا با کیفیت بالایی ساخته‌می‌شوند. اما گاهی علیرغم باکیفیت‌بودن، ممکن است خراب‌شده و باز و بسته‌کردن آن‌ها به سختی صورت‌گیرد و مثل روزهای اول روان نباشد. اما علت سفت باز و بسته‌شدن شیرآلات اهرمی چیست؟ و چگونه می توان آن را برطرف کرد؟

عوامل سفت شدن شیرآلات اهرمی

در هنگام گیر کردن و سفتی شیرآلات اهرمی عوامل مختلفی دخالت دارند که برطرف کردن هر یک از این عوامل، راهکار خاص خود را می طلبد. از عواملی که باعث سفت شدن شیرآلات اهرمی می شوند، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• جرم گرفتگی مغزی
• فرسودگی واشر
• جرم گرفتگی کارتریج
• خرابی کارتریج
• سفتی مهره کارتریج
• رسوب مواد معدنی در آب

رایج‌ترین دلیل سفت‌شدن شیرآلات اهرمی، رسوب‌موادمعدنی است که در داخل آب وجود‌دارد و باعث می‌شود که اطراف کارتریج را رسوب‌بگیرد و رفته‌رفته این رسوبات روی هم جمع‌شده و ضخیم‌تر شود. در اینصورت اولین کاری که باید کرد این است که اقدام به تمیز کردن کارتریج کنیم و مجددا آن را سر جای خود نصب کنیم. اما چگونه باید پی به این مشکل برد؟ برای مشخص شدن علت مشکل باید شیرآلات اهرمی را باز کرد.

مراحل باز کردن شیرهای اهرمی

قطع جریان آب

اولین کاری که باید انجام دهید این است که سراغ شیرهای اصلی بروید. اگر امکان این هست که آب را از پشت شیر قطع کنید، این کار را انجام دهید، در غیراینصورت جریان آب را قطع کنید. شاید حتی نیاز بود، جریان اصلی ورودی را از فکه قطع کنید.

باز کردن پیچ زیر درپوشی پلاستیکی

به منظور باز کردن شیر اهرمی، باید در پوش پلاستیکی شیر را بردارید. این درپوش به رنگ قرمز و آبی است که در زیر آن یک پیچ تعبیه‌شده‌است. به کمک آلن اقدام به باز کردن پیچ کرده و با چرخاندن آلن ۲٫۵ به طرف چپ، پیچ را بار کنید.

درآوردن کارتریج

بعد از اینکه دسته اهرمی را باز کردید، یک روکش حلقه ای می بینید که باید آن را هم بردارید. باید دقت کنید که در صورت چرب یا خیس بودن، قبل از هر چیز آن را تمیز کنید. در زیر این روکش، مهره کارتریج تعبیه‌شده‌است که باید ابتدا را درآورده و سپس کارتریج را درآورید. این کار را می توانید به وسیله آچار فرانسه یا آچارهای مشابه انجام دهید. اگر اطراف کارتریج رسوب احاطه‌کرده‌باشد، باید این رسوبات را پاک‌کنید، اما اگر اوضاع وخیم‌تر باشد و کارتریج خراب‌شده باشد، باید اقدام به تعویض کارتریج کنید.

در صورتی که کارتریج سالم باشد و رسوبی هم اطراف آن را احاطه نکرده باشد، باید مهره کارتریج را باز کنید و سپس بار دیگر با فشار مناسب ببندید. این فشار باید به گونه ای باشد که نه شل و نه سفت باشد. برای اعمال این فشار و تنظیم کردن مهره کارتریج می توانید از ترک متر (Tork meter) استفاده کنید.

نحوه تمیز کردن کارتریج

بعد از اینکه شیر را باز کردید، توسط یک مسواک و سرکه، اقدام به تمیز کردن رسوبات اطراف کارتریج کنید. اگر هم رسوبات زیادی سفت بودند، آنها را داخل آب و سرکه بیندازید. اگر تمیز کردن رسوب شیرآلات اهرمی با این روش ممکن نبود، چاره ای نیست جز اینکه کارتریج شیر اهرمی را تعویض کنید.

از دیگر عوامل سفت باز و بسته‌شدن شیرآلات اهرمی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• فرسودگی واشر
• خرابی مغزی
• خشکی مغزی و واشر
• جرم گرفتگی مغزی
• فرسودگی واشر

اگر مدتی از شیر اهرمی به درستی استفاده کرده باشید و کیفیت شیر نیز بالا بوده باشد، در اینصورت سفت شدن شیرآلات اهرمی، به احتمال خیلی زیاد، مربوط به فرسودگی واشر است. در اینصورت باید واشر را تعویض کنید. با تعویض به موقع واشر، عملکرد شیر دوباره به حالت عادی باز خواهد گشت.

در هر صورت شما باید هر چند وقت یک بار، شیرآلات منزل خود، اعم از شیرآلات آشپزخانه، روشویی و حمام را سرویس کنید. در این راستا می توانید این مقاله را نیز بخوانید: چرا شیر آب خانه چکه می‌کند؟ رفع چکه کردن شیرآلات اهرمی

خرابی مغزی

رایج‌ترین علت سفت باز و بسته‌شدن شیرآلات اهرمی، معمولی مربوط به خرابی مغزی است. در صورتی که مغزی خراب باشد، حتی اگر واشر را هم تعویض کنید، سفتی شیر برطرف نشده و باید به ناچار مغزی را هم عوض کنید.

خشک شدن مغزی و واشر به صورت همزمان

در مواقعی ممکن‌است مغزی و واشر سالم باشند، اما دچار خشکی‌شده و باز و بسته‌کردن شیر اهرمی به سختی صورت‌گیرد.

جرم‌گرفتن مغزی

گاهی ممکن‌است مغزی سالم باشد، اما به‌این‌دلیل که اطراف آن را جرم گرفته‌باشد، باعث شود که شیرآلات اهرمی به سختی باز و بسته‌ شوند. بدین منظور باید اقدام به باز کردن شیر نموده و آن را به صورت مناسبی جرم گیری کرد.

انواع شیرآلات اهرمی

توجه داشته باشید که شیرآلات اهرمی در انواع مختلفی وجود دارند که عبارتند از:

• شیر اهرمی تک دسته دارای مغزی توپی
• شیر اهرمی دارای کارتریج
• شیر اهرمی سرامیکی

شیر اهرمی تک دسته دارای مغزی توپی

در این مدل شیر اهرمی، معمولا قطعات پلاستیکی به‌کاررفته و دسته در قسمت روی شیر تعبیه‌شده‌است.

شیر اهرمی دارای کارتریج

اهرمی مغزی این شیر از نوع کارتریج بوده و در صورتی که خراب شدن، باید اقدام به تعویض کارتریج کرد.

شیر آلات اهرمی سرامیکی

از شیرآلات با کیفیت‌بوده و اهرم روی استوانه سرامیکی تعبیه‌شده‌است و جنس مغزی سرامیکی است.

در حالت کلی فرسودگی واشر، خراب‌شدن‌مغزی، خشکی‌مغزی و واشر و جرم‌گرفتن مغزی، جز عواملی هستند که باعث سفت‌شدن شیرآلات اهرمی به‌هنگام باز و بسته‌شدن می‌شوند. از دلایل خرابی واشر و جرم‌گرفتن مغزی می‌توان به دمای بالای آب، استفاده بیش از حد از شیر، میزان املاح آب و جرم گرفتگی مغزی اشاره کرد.

مراحل تعمیر سفتی شیرآلات اهرمی

• بستن‌شیرفلکه
• بازگذاشتن شیراهرمی
• درآوردن پولکلی روی اهرم
• پیچاندن پیچ اهرم توسط آچار آلن در جهت عقربه های ساعت
• باز کردن درپوش دسته شیر
• بیرون‌آوردن مغزی و واشر
• روغن کاری یا تعویض مغزی

توجه به این نکته ضروری است که مراحل تعمیر شیرهای اهرمی در مدل های مختلف یکسان نیست.

برای مثال:

• در شیرهای اهرمی با مغزی توپی، واشر باید روغنی‌شده و یا تعویض شود.
• در نوع سرامیکی باید مغزی را با سرکه شستشو دهید.
• در نوع کارتریج، باید اقدام به تعویض کارتریج کنید.

در همه این حالت ها باید بعد از اینکه قطعات شیر را باز کردید، تمام قطعات را جرم زدایی کنید.

منبع: leakgeeks.com