امروزه در اکثر شیرآلات بهداشتی ساختمانی از قطعهای به نام کارتریج استفاده میشود. اهرم شیر به کارتریج متصل شده و جریان آب را قطع و وصل میکند. شیرآلات اهرمی به نحوی طراحی شدهاند که در هنگام تعمیر نشتی و چکه کردن میتوان این قطعه را به راحتی تعویض کرد. تعویض کاتریج شیرآلات اهرمی بسیار ساده است و شما در عرض چند دقیقه میتوانید با یک ابزار ساده این کار را انجام دهید. در ادامه قصد داریم به شما نحوه تعویض و روغنکاری کارتریج شیرآلات اهرمی را آموزش دهیم.
شیرآلات دارای کارتریج در دو نوع تک اهرمی و دو اهرمی در بازار در درسترس هستند. در شیرآلات تک اهرمی، دسته شیر به کارتریج متصلشده و با بالا و پایین رفتن، جریان آب را قطع و وصل میکند. شیرآلات دو اهرمی نیز شبیه همین عملکرد را دارند اما در آنها دو عدد کارتریج تعبیهشده که هرکدام به تنهایی آب گرم و سرد را کنترل میکنند.
معمولا قطعه مورد استفاده در شیرآلات در ظاهر قابل تشخیص نیست. برای مثال شیر آشپزخانه ممکن است تک دسته، حاوی توپ، کارتریج یا دیسک باشد. در شیرهای تکدسته و دو دسته اهرمی، در حین باز و بستهکردن شیر احساس میکنید کارتریج به سمت بالا و پایین حرکت میکند اما در شیرآلات توپی و دیسکی، حرکتی لغزشی یا چرخشی هنگام باز و بستهکردن شیر دارند.
همچنین بخوانید: تمیز کردن شیرآلات بهداشتی با روش های خانگی
بیشتر شیرآلات حمام دارای دو عدد کارتریج هستند. هر کدام از اهرم های شیر گرم و سرد کارتریج مخصوص خود را دارد. با چرخاندن اهرم های شیر میتوان میزان جریان آب را کنترل کرد. شیرآلات دو اهرمی قدیمی تر، معمولا از نوع فشاری و بدون کارتریج هستند. شیرهای فشار حاوی یک دهانه فلزی به همراه یک واشر لاستیکی صاف در زیر آن هستند.
هنگام نشتی شیرالات دو اهرمی باید بررسی کنید که نشتی مربوط به کدام شیر است، شیر گرم یا سرد؟ سپس کارتریج همان قسمت را تعویض یا تعمیر کنید. هرچند ممکن است نشتی از هر دو طرف باشد و مجبور باشید هر دو کارتریج را تعویض کنید.
کارتریجها با توجه به قیمت و کیفیت ساخت، معمولا طول عمر بالایی دارند. اما در نهایت برای رفع نشتی و چکه کردن ممکن است نیاز باشد که آن را عوض کنید؛ زیرا با گذشت زمان دچار سایش، پوسیدگی، پارگی، فرسودگی و خوردگی در بلند مدت می شوند. همچنین رسوبات معدنی آب های سخت هم باعث خرابی آن میشوند. بنابراین، شیرآب دچار نشتیشده و دستههای شیر سفت میشوند و راحت باز وبسته نمیشوند.
در صورتی که مشکلات زیر پیشآمدهباشد، احتمال زمان تعویض یا روغنکاری کارتریج فرارسیده است:
در صورت نیاز به تعویض یکی از دو کارتریج، توصیه میکنیم که هر دو را باهم تعویض کنید. زیرا با خرابی یکی از آنها، زمان آن فرارسیده که دیگری نیز تعویض شود. تعویض همزمان دو کارتریج موجب صرفهجویی در زمان و هزینهشده و خیال شما راحت میشود.
معمولا تجمعات رسوبات، مواد معدنی یا ضایعات درزگیر کارتریج باعث سفت شدن دسته شیرآلات اهرمی میشود. اگر هم دسته شیر شل شدهباشد، احتمالا یا خوب نصب نشده است و یا مشکلی در مکانیزم دسته اهرمی ایجاد شدهاست. برای حل این مشکل براساس کاتالوگ محصول یا سایز کارتریج باید اقدام به تعویض آن کنید. البته برند های مختلف شیرآلات مشابه یکدیگر بوده اما ممکن است نتوانید با یک روش آن هارا مونتاژ کرد.
کارتریج بعضی از شیرآلات را می توان به سادگی جدا کرده و داخل و خارج آن را با گریس سیلیکونی روغن کاری کرد. توجهداشتهباشید که از اسپریهای سیلیکونی یا روانکنندههای نفتی استفاده نکنید؛ زیرا احتمال دارد با زیره لاستیکی کارتریج واکنش نشانداده و باعث خوردهشدن، نرمشدن، یا سفتشدن آن شود و نشتی آب بهوجود بیاید. در بعضی از مدل های تک دسته نیز روغن کاری تاثیری ندارد و باید حتما آن را تعویض کرد. برای روغن کاری کارتریج شیر اهرمی طبق مراحل زیر می توانید عمل کنید:
ابتدا شیر پیسوار گرم و سرد یا شیر فلکه اصلی آب را اگر در زیر سینک تعبیه نشده است، ببندید. سپس شیر را باز کرده تا اب های اضافی از لوله خروجی خارج شود.
نگین نشانگر گرم و سرد روی شیر را به وسیله ی پیچ گوشتی بردارید. این نگین قطعه ای پلاستیکی است که روی حفره پیچ دسته اهرمی را می پوشاند. زیر نگین، یک پیچ چهارسو یا آلن قرارگرفته که با دقت در آن میتوانید پیچ گوشی یا آچار آلن مناسب را برای بازکردن آن انتخاب کنید. پس از باز شدن پیچ، می توانید دسته اهرمی را جدا کنید.
کاور کارتریج به قطعهای گفتهمیشود که در زیر دسته اهرمی قرارگرفته و کاربردی تزئینی دارد. معمولا به راحتی میتوان آن را در جهت خلاف عقربه های ساعت پیچانده و باز کنید.
پس از باز کردن کاور کارتریج، به مهره نگهدارنده آن دست پیدا می کنید. این قطعه معمولا از جنس استیل، برنج، یا پلاستیک تولید می شود. برای باز کردن این قطعه نیاز به یک آچار فراسنه دارید. البته انواعی از شیرالات هم وجود دارند که به وسیله آچار فرانسه باز نشده و نیاز به آچار های مخصوصی دارند.
پس از باز کردن مهره نگهدارنده کارتریج، میتوانید به وسیله دست یا انبردست آن را خارج کنید. در این مرحله مراقب باشید تا اگر کارتریج به قطعات شیر جسبیده است، به قسمت های دیگر شیر آسیبی وارد نشود.
پس از خارج کردن کارتریج، داخل لوله را بررسی کنید تا در صورت رسوب مواد معدنی، آن هارا به وسیله سنباده و یا برس تمیز کنید. می توانید تمام رزوه های شیرآب را با گریس سیلیکونی روغن کاری کنید. در صورت وجود واشر دور آن یا دور لوله شیر، آن را نیز روغن کاری کنید. همچنین قطعات مختلف شیر آب را بررسی کنید تا در صورت نیاز تعمیر یا تعویض شوند.
مراحل قبل را به صورت معکوس انجامداده و شیر آب را دوباره نصب کنید. آب اطراف شیر را به وسیله یک حوله خشک کنید تا بتوانید نشتی احتمالی را تشخیص دهید. سپس شیر های پیسوار یا فلکه اصلی شیر را باز کرده تا از انجام صحیح کار خود مطمئن شوید.
همچنین بخوانید: چرا شیرآلات اهرمی سفت میشوند؟
مراحل تعویض این قطعه در شیرآلات اهرمی نیز مشابه روغن کاری آن است که پیش تر به طور کامل توضیح دادیم. یکی از نکاتی که باید به آن توجه کنید، سایز آن است که معمولا روی بدنه شیر درج می شود. مدل کارتریج جدید باید با مدل قدیمی مطابقت داشته باشد. برای تعویض کارتریج باید به جهت قرارگرفتن آن نیز توجه کنید.زیرا باید آن را دقیقا به همان شکل در راستای سوراخ های خروجی آب جایگذاری کنید.
منبع: www.thespruce.com